Bir önceki blog yazısından devamla ilerleyelim. Aslında bu sayfada yer alan iki blog yazısı birbirini tamamlasa da okuyucuyu fazla sıkmamak açısından ikiye bölündü. O halde kaldığımız yerden devam edelim.
LİMASOLLU NACİ ETKİSİ
Aslında, mektupla eğitimin de uzaktan eğitim kapsamına girdiğini söylersek, uzaktan eğitime ne kadar aşina olduğumuz anlaşılacaktır. Türkiye’de ilk hatırlanan 1950’li yılların başında FONO ve Limasollu Naci adlı şirketlerin mektupla uzaktan İngilizce öğretmeye başlamasıdır. Mektupla uzaktan öğretim, zaman içerisinde long play plaklara, büyük çift sarmalı bantlara ve en son da teyp kasetlerine evrildi.
1980’li yıllarda televizyonun yaygınlaşmasıyla siyah beyaz ve tek kanaldan yayın yapan TRT televizyonu aracılığıyla okuma yazma öğreten bir televizyon okulu kurulmuştu. 1981 yılında imzalanan YÖK yasası ile Eskişehir merkezli ancak öğrencilerinin çok büyük kısmı farklı şehirlerde yaşayan Türkiye’nin en kalabalık okulu kurulmuştu: Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi. Sınavların dışında eğitimin tamamı uzaktan ve televizyon aracılığıyla tüm yurda ulaştırılıyordu. Belki de şu anda tebessümle okuduğumuz bu örneklerin hepsi de ülkemizde uzaktan eğitimin öncülleriydi.
İnternetin yaşamımıza girmesiyle, bugün geldiğimiz noktada merak ettiğimiz konuları Google, Wikipedia veya YouTube gibi kanallar aracılığıyla öğreniyoruz. Neredeyse haritaya bakmadan evden işe gidemiyoruz. Sadece yol durumunu değil, günlük hatta anlık hava durumunu bile telefonlarımız aracılığıyla öğreniyoruz. Özellikle YouTube ve Wikipedia’dan öğreniyor olmamız da uzaktan eğitim kapsamında değerlendiriliyor ve bu bakış açısıyla bakıldığında aslında uzaktan eğitime pek de uzak olmadığımızı gösteriyor.
UZAKTAN EĞİTİM NEDİR?
Uzaktan eğitim, öğreten ve öğrenen kişilerin aynı ortamda olmasına gerek kalmadan farklı mekanlarda görsel ve işitsel teknolojik eğitim materyalleri kullanarak gerçekleştirdikleri eğitim şeklidir.
Uzaktan eğitime, internetin yaygınlaşmasıyla, modern yaşamın getirdiği trafik yoğunluğu, zamanı doğru yönetme ve iş gücü kaybının önlenmesi gibi faktörler nedeniyle sıklıkla başvurulmaktadır. Son dönemde kurumsal şirketler de bütçe planlama kaygıları nedeniyle uzaktan çalışmaya daha sıcak bakmaya başladılar. Uzaktan veya hibrit çalışma paralelinde uzaktan eğitim de olumlu yönde etkilendi.
Uzaktan eğitim, senkron ve asenkron diye ikiye ayrılır. Basit bir örnekle anlatırsak, eğitmen internet ve TV aracılığıyla canlı olarak ders anlatıyorsa senkron eğitim, daha önceden çekilmiş videolar ve kayıtlar aracılığıyla öğrenene ulaşıyorsa asenkron eğitimden söz edilir.
Uzaktan eğitim modelinde adeta gerçek sınıf ortamı gibi sanal sınıflar hazır programlar aracılığıyla oluşturulmakta, uzaktan sınavlar yapılmakta ve hatta diploma ve sertifikalar da sunulmaktadır.
Aslında ilgi duyduğumuz konuları öğrenmemek için herhangi bir mazeretimiz kalmamaktadır.
Yoğun iş hayatı yüzünden eğitimine devam etmek isteyip, gerçekleştiremeyenler için uzaktan eğitim büyük bir avantajdır. Uzaktan eğitim, örgün eğitime göre daha ekonomik ve pratiktir. Dolayısıyla geniş kitlelerin eğitilmesi, sertifika kazandırılması uzaktan eğitim sayesinde refah seviyesinin yükselmesini sağlayacaktır. Ancak sosyal öğrenme kişinin yaşamında önemli bir yer tutuyorsa online eğitim bu konuda sınıf eğitimi kadar yeterli olamayacaktır.
HARMANLANMIŞ EĞİTİM
Online eğitim veya yüz yüze eğitimin tek başına bütün ihtiyaçları karşılamadığı görülür. Bazen erkenden uyanıp yeni bir dersi öğrenmek için evden çıkma motivasyonunuz yoktur ve dilediğiniz saatte uyanıp online eğitiminizi alıp, ödevlerinizi tamamlayabilirsiniz. Bazen de online eğitim alırken, o an bir sınıf içerisinde olmak ve dersi anlatan eğitmeninize soru sormak isteyebilirsiniz. Bu nedenle bu iki eğitim metodundan bir tanesi yeterlidir ve diğerine gerek yoktur diyemeyiz. Böyle durumlarda eğitim hem “uzaktan”, hem de “yüz yüze” olabilir. Buna harmanlanmış eğitim ya da karma eğitim adı verilir.
FAYDALANILACAK KAYNAKLAR
Khan Academy ile başlayıp, Moodle gibi açık kaynak kodlu eğitim yönetim sitemleriyle geniş bir kitleye hitap eden uzaktan eğitim günümüzde Udemy, Coursera, LinkedIn Learning gibi düşük ücretli veya tümden ücretsiz ve kaliteli eğitimler içeren eğitim siteleri, yeni bir yabancı dil öğrenmekten mesleki sertifikalar kazanmaya kadar birçok güncel alanda etkisini sürdürmektedir. Hatta eğer bir üniversite diplomanız varsa, hiç sınava girmeden ikinci bir üniversiteyi uzaktan okuma şansınız mevcut. Ülkemizde AUZEF ya da UZEF isimleriyle bir arama yaptığınızda birçok üniversitenin online fakültelerine ulaşabileceksiniz. Sadece sınavlarına gitmek üzere evden çıkmanız yeterli olacaktır. Geri kalan bütün eğitim müfredatını evinizden alabileceksiniz.
Sonuç olarak, zengin uygulamalara sahip teknolojiyi büyük bir hevesle kullanırken, eğitim amaçlı kullanma nimetlerinden faydalanmak için parmaklarımızı çalıştırmak yeterli olacak.
Kamer Akşahin